۱۰ مزیت آموزش‌های آنلاین و مجازی در یافتن شغل

یک دانش‌آموز، دانشجو یا کارشناس حرفه‌ای برای انتخاب آموزش آنلاین به‌جای دانشگاه سنتی باید دلایل و مستندات محکمی داشته باشد و تحقیقات و مطالعات جامعی پیرامون انتخاب یک دانشگاه و دوره انجام داده باشد و با مقایسه تمام جوانب و شاخص‌های موجود میان دو رویکرد در یک دوره یادگیری مجازی ثبت‌نام کند. در این مقاله ۱۰ مزیت یا دلیل انتخاب آموزش آنلاین و دوره‌های مجازی را نسبت به روش‌های تحصیلی سنتی بیان خواهیم کرد.

1. تنوع برنامه‌ها و دوره‌ها

بزرگ‌ترین دلیل برای انتخاب آموزش مجازی و آنلاین، تنوع در دوره‌ها و برنامه‌ها است. در سال ۲۰۱۹، هشت کالج و دانشگاه برتر ایالات‌متحده  به‌تنهایی نزدیک به ۵۰۰ دوره آموزش آنلاین ارائه کردند.
دانشجویان می‌توانند در این دوره‌ها به‌طور آزادانه شرکت کنند و از نظر انتخاب دوره، تحصیلات قبلی یا رشته تحصیلی مرتبط، هم‌زمانی چند دوره با یکدیگر و زمان شروع و پایان دوره هیچ محدودیتی نداشته باشند. یک دانشجوی پرستاری می‌تواند دوره‌های آموزش برنامه‌نویسی را بگذراند و همچنین دانشجوی رشته مهندسی، دوره‌های مدیریت و کارآفرینی را.  دانشجویان این دوره‌ها مدرک معتبر دریافت می‌کنند و در مقطع‌های کارشناسی ارشد و دکتری ادامه تحصیل می‌دهند. تقریبا در تمام کشورهای دنیا، چنین وضعیتی حاکم است و دوره‌های آموزش آنلاین ارائه‌شده توسط دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی متنوع‌تر و گسترده‌تر از دوره‌های حضوری است. دانشگاه‌ها به دلیل محدودیت‌های فیزیکی کلاس درس یا پیدا کردن استاد و عدم تداخل برنامه‌ها، ناچارند فقط چند رشته یا دوره آموزشی را عرضه کنند، اما در اینترنت چنین محدودیت‌هایی برداشته می‌شود و همان دانشگاه، می‌تواند ده‌ها رشته آموزش مجازی عرضه کند.

2. هزینه کمتر

یکی از اصلی‌ترین دلایل انتخاب آموزش آنلاین و تحصیل مجازی، هزینه‌های ارزان‌تر آن‌ها نسبت به دانشگاه‌های سنتی است. اگرچه دوره‌های آنلاین دانشگاه‌ها و مقاطع رایگان یا ارزان‌قیمت نیستند، اما با هزینه‌ای چندین برابر کمتر از یک دوره فیزیکی می‌توان در کلاس درس حضور یافت. دانشگاه‌های معتبری مانند بروان، هاروارد، کرنل، پرینستون، دارتموث، ییل و کلمبیا به همراه دانشگاه پنسیلوانیا مجموعا ۴۰۰ دوره آموزشی رایگان دارند؛ یعنی بدون پرداخت حتی یک ریال می‌توانید در این دانشگاه‌ها دانشجو شوید. در ایران هم دوره‌های آموزش مجازی ارزان‌تر و مقرون به‌صرفه‌تر از دوره‌های فیزیکی است. تصور کنید ساکن شهرستان هستید و می‌خواهید در یکی از دانشگاه‌های تهران ادامه تحصیل دهید. هزینه شرکت در دوره‌های آموزش مجازی فقط محدود به پرداخت شهریه دانشگاه و خرید چند وسیله لازم و اشتراک اینترنت پرسرعت است، اما برای شرکت در دوره‌های فیزیکی همین دانشگاه باید هزینه تردد، اقامت، خوراک و ده‌ها هزینه جانبی دیگر هم پرداخت شود. اغلب دوره‌های آموزش آنلاین نیازی به خرید کتاب درسی، وسایل آزمایشگاهی و نظایر این‌ها ندارند. نکته مهم دیگر، کاربردی بودن دوره‌های آموزش آنلاین است که باعث برگشت سریع‌تر هزینه‌ها می‌شود.

3. محیط آموزشی راحت‌تر

ترجیح می‌دهید چندین ساعت در ترافیک معطل شوید و بعد روی یک صندلی خشک و خشن بنشینید و دو ساعت تمام سخنرانی استاد را گوش کنید یا این‌که در زمان استراحت، پای کامپیوتر خانگی بنشینید و درس‌های جدید را مرور کنید؟ بعد هم چندین بار نکات مهم را مرور کرده یا درس‌ها را از ابتدا خیلی سریع گوش کنید و تکالیف خود را اینترنتی انجام دهید؟ بدون شک، آموزش مجازی و آنلاین محیط یادگیری بهتر و راحت‌تری برای دانشجویان فراهم کرده است. اگرچه ممکن است این محیط راحت‌ همانند یک شمشیر دو لبه عمل کند و باعث تنبلی و عدم انگیزه دانشجو شود، اما مطالعات انجام شده «انجمن یادگیری آنلاین ایالات‌متحده» در سال ۲۰۱۷ نشان می‌دهد، دانشجویان تمایل بیشتری برای حضور در کلاس‌های آنلاین و مجازی دارند و از کلاس‌های فیزیکی فراری‌اند، چون درس‌ها را راحت‌تر فرا می‌گیرند و از وقت و انرژی‌شان هم نهایت استفاده را می‌کنند.

4. انعطاف‌پذیری آموزشی

دوره‌های آنلاین این بستر را فراهم می‌کنند تا دانشجویان برای مطالعه و تمرین برنامه‌ریزی بهتری داشته باشند. مواد آموزشی همیشه در دسترس آن‌ها قرار دارد و به حضور فیزیکی در کلاس، کتابخانه، آزمایشگاه و کارگاه‌ها نیازی ندارند. تعادل و توان بهتری میان درس، زندگی و کار فراهم می‌شود و یک رضایت‌مندی به همراه خواهد آورد، چون دانشجو به وظایف و تعهدات کاری و زندگی خود رسیدگی می‌کند و می‌تواند با یک برنامه‌ریزی خوب و مناسب، از زمان‌های استراحت و فرصت‌های بیکاری طول هفته خود برای مرور درس‌ها و انجام تکالیف نهایت بهره را ببرد. ممکن است برخی دروس و مباحث برای او تکراری یا آسان باشند، در نتیجه آن‌ها را زودتر انجام داده و سراغ دروس بعدی می‌رود. برعکس این رویه هم اتفاق می‌افتد و شاید برخی مباحث برای او کاملا تازگی دارد و به‌مرور و تمرین بیشتر نیاز داشته باشد. در این وضعیت، نگران از دست دادن مباحث و درس‌های جدید نیست یا در حلقه تعارف و خجالت با دوستان و اساتید گرفتار نمی‌شود و می‌داند اگر این هفته بر درس فعلی تمرکز بیشتری کند هفته آینده می‌تواند تمام درس‌های عقب‌افتاده را جبران و دوباره به روند پیشرفت کلاس درس برسد. برخی از دانشجویان استعداد، توانایی، هزینه و حتی شرایط حضور فیزیکی را در کلاس‌ها و دانشگاه‌های سنتی دارند، اما باز هم کلاس‌های آنلاین را برای آموزش و تمرین انعطاف‌پذیری بیشتر انتخاب می‌کنند.

5. تعامل و تمرکز بیشتر

بر اساس آمارها دانشجویان به طرز باورنکردنی در درس‌ها و مباحث کلاس‌های مجازی، تعامل و مشارکت دارند. دانشجوهای خجالتی هیچ مانعی برای مشارکت در کلاس نمی‌بینند و به‌راحتی اظهار‌نظر کرده، پیشنهاد می‌دهند و داوطلب بر عهده گرفتن برخی وظایف کلاس می‌شوند. دانشجویی که در کلاس حضوری خودش را از تیررس استاد دور نگه می‌دارد، در کلاس‌های مجازی به نفر اول گروه از نظر تبادل‌نظر و ارائه پیشنهاد و راهکار یا حل تمرین‌‌ها تبدیل می‌شود. افراد معلول یا دارای مشکل با تمرکز و راحتی بیشتری در کلاس‌های مجازی حضور پیدا می‌کنند و به‌راحتی همانند دیگران با استاد تعامل دارند.

6. پیشرفت شغلی

یکی از جنبه‌های پرکاربرد و محبوب آموزش آنلاین، دوره‌ها و مهارت‌های تکمیلی و پیشرفته شغلی است. برنامه‌نویس هستید و در شرکتی شغل مناسبی دارید. آموزش آنلاین برای شما این فرصت و بستر را فراهم می‌‌کند تا در بهترین دوره‌های آموزش برنامه‌نویسی دانشگاه‌های معتبر داخلی و خارجی شرکت کرده و مهارت‌های خود را افزایش دهید، به‌روز بمانید و متدهای جدید را یاد بگیرید، بدون این‌که به کار و زندگی شما لطمه‌ای وارد شود یا این‌که مجبور به اخذ مرخصی و ترک کار و عدم حضور در کنار دوستان و خانواده باشید. اگر دوره‌های آموزشی پیشرفته جدید را به رزومه کاری خود اضافه کنید می‌توانید زودتر به رویاهای خود نزدیک‌تر شده و جاه‌طلبانه دنبال فرصت‌های شغلی بهتر باشید. تنوع دوره‌های آموزش آنلاین به‌قدری است که می‌توانید در هر شاخه علوم مهندسی، تجربی، انسانی، مدیریتی، پزشکی، هنری و دوره‌های مهارتی عملی ادامه تحصیل دهید. تصور کنید که برای مباحثی مانند بازاریابی اینترنتی، کلان‌داده، بیت‌کوین و طراحی خلاقانه پای درس ده‌ها استاد معتبر جهانی بنشینید و دوره‌های مختلفی را از مبتدی یا بسیار پیشرفته و حرفه‌ای بگذرانید.

7. کامل‌تر و حرفه‌ای‌تر

دانشگاه‌های سنتی توانایی این‌که شغل شما را کامل‌تر کنند و از شما فردی حرفه‌ای بسازند، ندارند. شاید جوان‌های تازه دیپلم گرفته سودای دانشگاه‌های سنتی را داشته باشند، اما فرد ۴۰ ساله باتجربه در کلاس‌های درس فیزیکی دانشگاه‌های سنتی هیچ آینده‌ای ندارد. اما دوره‌های آموزش آزاد و آنلاین بستری برای حرفه‌ای شدن افراد و کامل کردن مطالعات و دانش حوزه کاری خواهد بود. افراد میانسال اگر سودای تحصیلات تکمیلی داشته باشند در آن سنین نمی‌توانند کار و زندگی را رها کرده و در کلاس‌های درس فیزیکی بنشینند، اما آموزش مجازی این امکان را فراهم می‌کند که بدون هیچ توقف و تعللی در روند زندگی به مراحل بالاتری از دانش، مهارت، حرفه و ارتقای حرفه‌ای دست پیدا کنند. در آموزش‌های مجازی انعطاف‌پذیری و تنوع برنامه‌ریزی‌ها بیشتر است و این روزها عمده افراد شاغل یا باتجربه، از این طریق ادامه تحصیل می‌دهند یا دوره‌های آموزشی موردنیازشان را می‌‌گذرانند. 

8. ارتقای مهارت‌های فنی

اگر بخواهید یک درس و دوره نظری را به‌طور آنلاین بگذرانید باید مهارت‌های کار با کامپیوتر و اینترنت خود را افزایش دهید. آموزش آنلاین به‌طور محسوسی مهارت‌های افراد را افزایش داده و آن‌ها را برای محیط‌های کاری آماده‌تر می‌کند. در بسیاری از دانشگاه‌ها، دانشجویان برای حضور در کلاس مجازی باید کار با یک سیستم مدیریت یادگیری (LMS) را آموزش ببینند و بتوانند با درس و استاد تعامل داشته و در پروژه‌ها با دیگر دانشجویان مشارکت داشته باشند. تمام تکالیف به‌طور آنلاین انجام‌شده و دانشجو در طول دوره باید کارهایی مانند اشتراک‌گذاری اطلاعات، ساخت فایل‌های صوتی و تصویری، ویرایش فیلم، ضبط فیلم و ... را یاد بگیرد.

9. غلبه بر محدودیت‌های جسمانی

برخی از افراد جامعه به دلیل داشتن محدودیت‌های جسمانی، عملا امکان حضور در کلاس‌های درسی دانشگاه‌های سنتی را ندارند. معلولان و افرادی که ناتوانی‌های جسمی و حرکتی دارند، افراد دارای بیماری‌های خاص و افرادی که باید دائم زیر نظر پزشک باشند یا ترافیک و شلوغی خیابان‌ها برایشان کشنده و سمی است، مجبور نیستند از تحصیل و دانشگاه یا آموختن مهارت‌های جدید دست بکشند. یکی از مزایای بزرگ آموزش مجازی و الکترونیکی، فرصت دادن به این افراد جامعه است تا احساس مفید و مثبت بودن کنند و بتوانند در رشته و مهارت مورد علاقه‌شان دانش‌افزایی کنند. حتی افرادی که از نظر جسمانی سالم هستند، اما به دلایل متعددی مانند از کارافتادگی و ناتوانی یکی از اعضای خانواده نمی‌توانند به دانشگاه بروند، خیلی راحت پشت کامپیوتر نشسته و از آموزش‌های آنلاین استفاده می‌کنند. این آموزش‌ها موفق شدند امکان تحصیل را برای تمام اقشار جامعه فراهم کنند و گام بزرگی در تحقق عدالت اجتماعی بردارند.

10. کاربردی‌تر و به‌روزتر

آخرین مزیت عمده کلاس‌های درس جدید امروزی، فاصله گرفتن از آموزش‌های آکادمیک و صرفا تئوری و حرکت به‌سوی آموزش‌های کاربردی، به‌روز و مورد نیاز جامعه است. در اینجا، نمی‌خواهیم به برتری‌ها یا ضرورت و نیاز به آموزش‌های آکادمیک اشاره‌ای داشته باشیم، بلکه صحبت ما بر سر این موضوع است که دانشجویان می‌توانند دوره‌ها، درس‌ها و کلاس‌هایی را انتخاب کنند که علاقه بیشتری به آن دارند و تصور می‌کنند که در بازار شغل مناسبی به دست خواهند آورد. آموزش‌های آنلاین به‌گونه‌ای هستند که فرد را برای پذیرفتن یک فرصت شغلی در بازار کار آماده می‌کنند. در این آموزش‌ها، مهارت‌های فنی مورد نیاز کارآموز تدریس شده و ده‌ها تمرین و پروژه عملی و شبیه‌سازی توسط دانشجو انجام می‌شود. یکی از دلایل گرایش دانشگاه‌های بزرگ و معتبر جهانی به‌سوی آموزش‌های آنلاین، همین موضوع کاربردی‌سازی آموزش‌ها است. در بخش سنتی دانشگاه هاروارد می‌توانید اصول اولیه سیستم‌عامل را یاد بگیرید اما در سایت همین دانشگاه اصول برنامه‌نویسی سیستم‌عامل‌های کامپیوتری به‌صورت مجازی تدریس می‌شود.

انواع آموزش آنلاین

به مزایای آموزش آنلاین اشاره شد، اما ذکر این نکته بسیار مهم است که دوره‌ها یا کلاس‌های آنلاین به روش‌های مختلفی برگزار می‌شوند. در اغلب اوقات، استاد و دانشجو باید از یک سیستم مدیریت یادگیری (LMS) استفاده کنند. درس‌های هر جلسه توسط استاد روی این سیستم آپلود می‌شود و دانشجو باید این درس‌های ویدیویی، متنی، صوتی و مالتی‌مدیا را دریافت کند و یک بازه زمانی برای مشاهده و انجام تمارین و تکالیف مشخص‌شده است. تمام آزمون‌ها، تمرین‌ها و پروژه‌ها روی همین سیستم LMS انجام می‌شود. حتی دانشجوها می‌توانند از طریق این سیستم با استاد یا دانشجوهای دیگر در ارتباط باشند و ویدیوکنفرانس، سخنرانی و ارائه‌های زنده داشته باشند. گاهی اوقات در این سیستم، کلاس درس به‌صورت آنلاین برای دانشجویان پخش‌شده و گاهی فایل‌های آفلاین درس‌ها آپلود می‌‌شود. سیستم دیگر آموزش آنلاین، ارائه تمام درس‌ها به‌صورت یک‌جا روی سایت دانشگاه یا موسسه آموزشی است. دانشجو باید درس‌های تمام دوره را دریافت و به ترتیب مشاهده کند. در انتها، آزمون‌های ارزیابی برای تعیین وضعیت دانشجو برگزار می‌شود. در برخی سیستم‌های آموزش آنلاین، نیاز است دانشجو چندین بار به‌صورت فیزیکی در کلاس درس حضور پیدا کرده و با استاد، دانشجویان دیگر یا یک سری مباحث آشنایی بیابد.

کلاس‌های سنتی راحت‌تر هستند یا کلاس‌های آنلاین؟

پاسخ به این پرسش مسئله بسیار مهمی است. برخی افراد تصور می‌کنند کلاس‌های آنلاین ساده‌تر و راحت‌تر هستند و به تلاش کمتری نیاز دارند، اما یک اصل کلی وجود ندارد. ممکن است برخی کلاس‌های فیزیکی سخت‌تر از کلاس‌های آنلاین باشد یا برعکس برخی دوره‌ها و آموزش‌های مجازی به‌مراتب سنگین‌تر و دریافت مدرک آن‌ها مشکل‌تر از کلاس‌های سنتی باشد. همه‌چیز به دانشگاه، دوره، سرفصل‌ها، آزمون‌ها، تمرین‌ها و پروژه‌هایی بستگی دارد که برای دانشجو تعریف می‌شود. در ایران، برخی دانشگاه‌ها سخت‌گیری‌های بیشتری برای دانشجویان دوره‌های مجازی در نظر می‌گیرند تا مطمئن شوند از کیفیتی برابر با دانشجویان معمولی دانشگاه برخوردار هستند. برخی دیگر از دانشگاه‌ها، امکان تحصیل دانشجویان سنتی و آنلاین را با هم فراهم می‌کنند تا تبعیض و اختلافی میان دانشجویان رخ ندهد.

کلام پایانی: یادگیری سرگرم‌کننده‌تر می‌شود

بسیاری از متخصصان و طرفداران آموزش‌های از راه دور یا آموزش‌های آنلاین و الکترونیکی معتقدند: «علت اصلی موفقیت این دوره‌ها در سرگرم‌کننده بودن آموزش‌ها است». در آموزش آنلاین می‌توانید با افراد دیگر چت کنید یا در انجمن‌ها شرکت کرده و نظر بدهید. امکان نمایش پیشرفت تحصیلی در شبکه‌های اجتماعی فراهم است و ابزارهای تعاملی بیشتری دارید. بسیاری از جوان‌های ده‌های اخیر این سبک از آموزش و یادگیری را بیشتر از کلاس‌های درس سنتی می‌پسندند و آموزش را صرفا یک کار اجباری نمی‌بینند. آن‌ها دوست دارند آموزش ببینند، سرگرم شوند و از آزادی بیشتری برخوردار باشند.